تاثیر روش های آموزشی بر آگاهی و عملکرد تغذیه ای دانش آموزان ابتدایی درباره ی مصرف تنقلات

چکیده زمینه و هدف: مصرف تنقلات کم ارزش به دلیل دارا بودن مقدار زیادی نمک، چربی و شکر زمینه ساز بروز بیماری های مزمن (قلبی– عروقی، چاقی، فشارخون) در دوران بزرگسالی است. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر روش های آموزش بهداشت برآگاهی و عملکرد دانش آموزان در خصوص تغذیه در زمینه ی مصرف تنقلات طراحی و اجرا گردید. روش بررسی: این مطالعه به روش نیمه تجربی قبل و بعد بر روی 618 دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرسنندج در سال تحصیلی 1391-1390 انجام گردید. 246 دانش آموز در گروه نمایش فیلم و 204 دانش آموز) در گروه سخنرانی و 168 دانش آموز در گروه شاهد قرار گرفتند. در گروه نمایش فیلم، فیلمی برای دانش آموزان به مدت 45 دقیقه پخش شد. در گروه سخنرانی نیز از متنی که براساس موضوعات مطرح شده در فیلم ها به منظور یکسانی در مطالب، تهیه و به مدت 45 دقیقه توسط کارشناس آموزش بهداشت به صورت سخنرانی ارایه می گردید، استفاده شد. در دانش آموزان گروه شاهد هیچ گونه آموزشی ارایه نشد. برای سنجش آگاهی و عملکرد تغذیه ای دانش آموزان از پرسشنامه ای که شامل مشخصات دموگرافیک، سوالات آگاهی و سوالات عملکرد بر اساس مقیاس لیکرت بود استفاده شد. یافته ها: نمونه ی مورد مطالعه از نظر سنی بین سنین 10 تا 12 سال با میانگین 07/11سال و انحراف معیار 58/0 بودند. 46 درصد جمعیت مورد مطالعه دختر و 54 درصد پسر بودند. نتایج این بررسی نشان داد که تفاوت سطح آگاهی و عملکرد در خصوص مصرف تنقلات در سه گروه مورد مطالعه بعد از اجرای آموزش تفاوت معنی دار است (p<0/0001)، همچنین سطح آگاهی و عملکرد در گروه فیلم و در گروه سخنرانی قبل و بعد از مداخله تفاوت دارد (p<0/0001) اما تفاوت آگاهی و عملکرد در گروه کنترل قبل و بعد از آموزش معنی دار نیست. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق حاکی از تأثیر مثبت آموزش غیرمستقیم (نمایش فیلم) و مستقیم (سخنرانی) بر روی عملکرد و آگاهی دانش آموزان در مصرف تنقلات سالم است و با توجه به ساختار مدرسه متناسب با مخاطب روش آموزشی مناسب را می توان انتخاب نمود.